Polskie Radio RDC jest dziś w Podkowie Leśnej, która obchodzi 100-lecie swojego powstania. Piotr Łoś pojechał wozem transmisyjnym do Stawiska — Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów.

W audycji „Twoje Mazowsze” rozmawiamy m.in. o założycielu miasta Stanisławie Wilhelmie Lilpopie.

— Stanisław Wilhelm  Lilpop, właściciel dóbr brwinowskich, postanowił parcelować swoje ziemie i sprzedawać działki. Oczywiście wszedł w spółkę m.in. z tą spółką słynną, która prowadziła kolejkę EKD i jeszcze z innymi partnerami. W 1925 roku datuje się właśnie parcelacja tegoż Brwinowa, po to by powstała Podkowa — opowiada Łoś.

Podkowa Leśna od początku gromadziła mieszkańców Warszawy z różnych środowisk.

— Spotkałem we wspomnieniach podkowian zarówno ludzi z tak zwanego wielkiego świata, znanych polityków, literatów, poetów, malarzy itd. z Warszawy, ale także zwyczajnych kolejarzy czy osoby, które po prostu było stać na kupno działki w Podkowie Leśnej — mówi prowadzący audycję.

A czym jest miasto-ogród?

— Stanisław Wilhelm Lilpop i także inni partnerzy tego przedsięwzięcia, w tym Antoni Jawornicki, postanowili stworzyć coś według angielskiej idei Howarda, czyli właśnie miasto-ogród. To było szalenie ważne, żeby ten ogród był odpowiedniej wielkości, a domy powstawały piękne — wyjaśnia Łoś.

Będzie też o Iwaszkiewiczach. Żoną wybitnego pisarza była Anna, córka założyciela Podkowy Leśnej, Stanisława Wilhelma Lilopa.

— Stanisław Lilpop zapewnił swojej córce Annie także odpowiednie wiano. Tym wianem było i jest do tej pory Stawisko, czyli obecnie Muzeum im. Anny Jarosława Iwaszkiewiczów, z którego będziemy nadawać nasz program „Twoje Mazowsze” — dodaje.

W Stawisku od jutra będzie można oglądać wystawę „Pomiędzy pasją a rozpaczą”. Zwiedzający będą mogli zobaczyć unikatowe dokumenty, fotografie, listy oraz osobiste pamiątki Lilpopa, które rzucają szersze światło na jego działalność oraz pasje, a także zanurzyć się w atmosferę początku XX wieku, poznając nie tylko bogate dziedzictwo rodu Lilpopów, ale także zajęcia typowe dla jego klasy społecznej.

Ekspozycja jest częścią obchodów Roku Lilpopa na Mazowszu, akcentującego wkład tej wybitnej rodziny w rozwój kultury i przemysłu oraz Jubileuszu Stulecia Podkowy Leśnej, której Lilpop był współzałożycielem. 

Zapraszamy do słuchania po godzinie 10:00.

PLAN ROZMÓW

Część I | Stawisko | Stanisław Wilhelm Lilpop i rodzina Iwaszkiewiczów

• 10:10 | Robert Papieski, Muzeum A. i J. Iwaszkiewiczów w Stawisku | Jarosław Iwaszkiewicz jako działacz Związku Literatów Polskich w latach powojennych i protektor wielu twórców - poetów, pisarzy; postać Zygmunta Karskiego (jeden z protegowanych); Iwaszkiewicz i Ukraina; Stawisko jako dom rodziny Iwaszkiewiczów  
• 10:35 | Agata Charuba-Chadryś, Muzeum A. i J. Iwaszkiewiczów w Stawisku | o wystawie monograficznej „Stanisław Wilhelm Lilpop. Między pasją a rozpaczą”. Ekspozycja przypomina postać ojca Anny Iwaszkiewiczowej, fundatora Stawiska i jednego z ojców założycieli Podkowy Leśnej w 100-lecie założenia miasta ogrodu i rok Lilpopa na Mazowszu ustanowiony przez Sejmik Województwa. Wystawa zostanie otwarta w niedzielę 6 kwietnia, a wydarzeniem inicjującym jej wernisaż w niedzielę o 17:00 będzie spotkanie i dyskusja „Narodziny miasta” z Grzegorzem Piątkiem oraz Filipem Springerem
• 11:10 | Agata Kościelna-Ratowska, dyrektor Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów | historia domu i Muzeum w Stawisku 
• 11:35 | Maciej Koszewski, Muzeum A. i J. Iwaszkiewiczów | Stanisław Wilhelm Lilpop i jego pasje: fotografia i myślistwo; muzealia artystyczne, archiwum fotograficzne, trofea łowieckie w Stawisku  

Część II | Podkowa Leśna | Obchody stulecia miasta  

• 12:10 | Klara Kopcińska, autorka i reżyserka spektaklu „To, co po nas zostanie” przygotowanego na stulecie Podkowy Leśnej. Przedstawienie, w którym grają aktorzy Teatru KOŁO PODKOWY będzie można zobaczyć dziś - w sobotę 5.04 o godz. 18:00 na scenie CKiO przy Świerkowej 1. Scenariusz spektaklu na kanwie wydarzeń towarzyszących powstaniu Podkowy Leśnej, obejmuje okres XX-lecia międzywojennego. Wykorzystane zostały wspomnienia Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, Haliny i Janusza Regulskich, Ireny Krzywickiej, ks. Bronisława Kolasińskiego, listy, prasa, utwory literackie z tego czasu oraz fotografie, m.in. ze zbiorów Muzeum w Stawisku.
• 12.20 | Grzegorz Grątkowski, historyk, dziennikarz, autor książki „Architektura Podkowy Leśnej”
• 12:30 | Sylwia Krzemianowska z Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich | o wystawie „Tkanina. Różne spojrzenia” Krystyny Arskiej-Perepłyś w Pałacyku Kasyno. Wernisaż wystawy odbędzie się w sobotę 12 kwietnia, a towarzyszyć mu będzie spotkanie OPOWIEŚĆ O „KURZEJ STOPCE”, czyli historia podkowiańskiej willi należącej do Benedykta Hertza i jej mieszkańców - rodziny Hertzów oraz Krystyny i Bohdana Pociejów 
• 12:40 | Grzegorz Dąbrowski, Honorowy Obywatel Miasta Ogrodu Podkowa Leśna - o podkowiańskim kościele Św. Krzysztofa i postaci księdza Leona Kantorskiego oraz o zaangażowaniu w działalność szkolno-edukacyjną   
• 13: 00 Magdalena Eckhoff, burmistrz Podkowy Leśnej | Michał Gołąb, przewodniczący Rady Miasta | Obchody stulecia Miasta Ogrodu Podkowa Leśna

Polskiego Radia RDC można słuchać w Warszawie na 101 FM, w pasmach lokalnych albo online na www.rdc.pl/player.