Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE wszystkie samochody, które od niedzieli będą rejestrowane, muszą być wyposażone w rejestratory danych zdarzeń (EDR). Dotyczy to pojazdów osobowych i dostawczych do 3,5 ton.

Obowiązkowy montaż tych urządzeń w autobusach i pojazdach ciężarowych powyżej 3,5 ton wejdzie w życie 7 stycznia 2026 roku.

– Urządzenia, o których mówimy, to rejestratory danych na temat zdarzeń (ang. EDR – Event Data Recorder). Ich celem jest pomoc w wyjaśnianiu przyczyn wypadków. Urządzenia będą zapisywać dane podróży, a w razie wypadku na stałe zapiszą w pamięci pięć sekund przed i po zdarzeniu drogowym. Dostęp do nich będą mieć wyłącznie upoważnione osoby – służby ratunkowe, śledczy, eksperci od bezpieczeństwa ruchu drogowego, producenci pojazdów oraz warsztaty naprawcze – mówi rzecznik Instytutu Transportu Samochodowego Mikołaj Krupiński.

Będzie bezpieczniej na drogach?

W ocenie policji obowiązek wyposażenia nowych samochodów w rejestratory danych zdarzeń (EDR) może wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa na drogach.

– Policjanci na miejscu wypadku drogowego wykonują szereg czynności, m.in. oględziny miejsca zdarzenia, oględziny pojazdów. Natomiast dane uzyskane z tych rejestratorów z pewnością pozwolą na jeszcze dokładniejsze ustalenie przyczyn wypadków – powiedział Antoni Rzeczkowski z Biura Ruchu Drogowego KGP.

Dodał, że dzięki rejestratorom biegli mogą uzyskać informacje dotyczącą zachowania kierującego i zachowania pojazdu na kilka sekund przed zdarzeniem. Zaznaczył, że odczyty z rejestratora będzie prowadził biegły na wniosek prokuratora.

Czarne skrzynki w samochodach

Jak przekazał Instytut Transportu Samochodowego, tzw. czarne skrzynki będą monitorować i zapisywać różne parametry, wśród nich:

• przyspieszenie wzdłużne i boczne,
• ruch obrotowy pojazdu,
• ciśnienie w układzie hamulcowym,
• kąt obrotu kierownicy,
• prędkość obrotową silnika,
• tryb pracy skrzyni biegów,
• stopień otwarcia lub zamknięcia przepustnicy,
• prędkość jazdy,
• moment obrotowy.

Rejestrowane będzie również działanie systemów bezpieczeństwa, takich jak poduszki powietrzne, pasy bezpieczeństwa i ich napinacze.

– EDR mogą odegrać kluczową rolę w wielu sytuacjach. W przypadku wypadków śmiertelnych, gdy nie było świadków, mogą dostarczyć niezbędnych informacji o przebiegu zdarzenia. Mogą też służyć jako dowód w sądzie, gdy pojawia się spór, co do wypadku. Analiza danych z EDR jest również istotna do opracowywania nowych systemów bezpieczeństwa i do szkolenia kierowców, co może prowadzić do poprawy ich nawyków – ocenił Krupiński.

Zapis danych na czarnej skrzynce

Zgodnie z unijnymi przepisami producenci pojazdów muszą zapewnić, że dane z rejestratorów EDR są chronione przed manipulacją i będą anonimowe. Informacje mają być dostępne w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, bez możliwości identyfikacji osoby fizycznej.

Producenci muszą również udostępniać dane techniczne i narzędzia diagnostyczne potrzebne do pozyskiwania i interpretacji danych z EDR. Dane te mają być dostępne przez standardowe interfejsy i odpowiednio zabezpieczone przed nieautoryzowanym dostępem.

Komisja Europejska wprowadza również znormalizowane protokoły komunikacyjne ułatwiające dostęp do informacji z EDR.

Zdaniem ekspertów z ITS upowszechnienie EDR to ważny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa. Dzięki urządzeniom możliwe będzie wprowadzenie skuteczniejszych działań prewencyjnych, co przyczyni się do zmniejszenia liczby wypadków drogowych i poprawy bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg.

Czytaj też: Pijany kierowca wjechał w grupę dzieci. Jedno nie żyje, drugie w stanie ciężkim