W Warszawie trwa współKongres Kultury, którego patronem medialnym jest Polskie Radio RDC. W ramach tego wydarzenia przygotowaliśmy dla Państwa audycje specjalne.

We współkongresie Kultury bierze udział około 3,5 tys. osób - eksperci, menedżerowie kultury, artyści i przedstawiciele władzy.

Jak podkreśliła minister Hanna Wróblewska, z którą rozmawialiśmy pierwszego dnia, to bardzo cenne rozmowy.

- Kultura to komunikacja i budowanie relacji. To bardzo mocno wybrzmiewa na tym kongresie. Wierzę, że dlatego warto się spotkać i posłuchać wszystkiego, czym żyją ludzie, które tę kulturę tworzą. Nie tylko odbiorcy, odbiorczynie, ale także twórcy, twórczynie, artyści, artystki - mówiła Wróblewska.

SOBOTA

Studio specjalne (09:00–10:00)

• Iwona Kurz – współinicjatorka i członkini zespołu programowego współKongresu Kultury
• Taras Gembik – pracownik kultury, koordynator Centrum Społeczności Romskiej w Warszawie

Studio specjalne (13:00–14:00)

• Alina Gałązka – menedżerka kultury, dyrektorka finansowa Teatru Komuna Warszawa
• Artur Jóźwik – dyrektor Biura Kultury m.st Warszawy od 2019 roku, w latach 2006-2019 dyrektor i członek Zarządu Ośrodka KARTA

Ponad 3500 uczestników z całej Polski

Zainicjowany przez stronę społeczną współKongres Kultury, który odbędzie się w dniach 7-9 listopada br. w Warszawie to piąte - po 1981, 2000, 2009 i 2016 roku – spotkanie tego formatu. Z kilku powodów to wydarzenie unikalne. Po pierwsze: program współKongresu kształtowany był ze środowiskiem oraz przez ludzi kultury z całego kraju. Ministerstwo tworząc przestrzeń i platformę do dialogu, chce nie tylko usłyszeć środowisko, ale także uwzględnić postawione diagnozy, pomysły i wyzwania stojące przed sektorem w przyszłych kierunkach realizowanej polityki kulturalnej. Po drugie: wydarzenie, poza dyskusjami i omówieniem problemów, umożliwi zebranie rekomendacji. Powstanie „mapa drogowa” - zawierająca wnioski z dziewięciu bloków tematycznych, obejmujących wyzwania kluczowe dla rozwoju polskiej kultury: od globalnych, jak polaryzacja, przez systemowe, jak warunki pracy twórców czy system edukacji, po wymierne, czyli finansowanie i legislację. Po trzecie: na współKongres zarejestrowało się ponad 3500 osób – z małych i dużych miejscowości, instytucji wielkich i maleńkich, prywatnych, publicznych, samorządowych, a także twórczyń i twórców oraz pracowniczek i pracowników kultury. Tak duże zainteresowanie świadczy o otwartości i potrzebie rozmowy. W wydarzeniu weźmie udział Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, kierownictwo MKiDN, oraz przedstawiciele innych ministerstw. Tak szerokie forum debaty to realny głos, współDecyzyjność i współOdpowiedzialność, których w polskiej kulturze z udziałem ministerstwa dawno nie było.

W dialogu można się różnić, a czasami nawet trzeba. WspółKongres ma być miejscem, gdzie możemy się wzajemnie usłyszeć. Nie chodzi o to, by było idealnie, „z wysokiego C”, tylko merytorycznie o rzeczach ważnych. Uczestniczki i uczestnicy współKongresu wybrali 20 debat, które wskazują obszary, które wymagają uwagi. Przed nami prawie trzy dni spotkań i rozmów. Wiem, że nie wszyscy będą mogli z nami być, dlatego poza streamingiem debat plenarnych nagrania debat panelowych będą dostępne na kanale YouTube MKiDN – zaznacza Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Spiritus movens współKongresu Kultury 2024

WspółKongres odbywa się niecały rok po dużych zmianach w polskiej polityce. Jego ideą jest łączyć, a nie dzielić. Budować konstruktywny dialog i tworzyć rozwiązania, zamiast tracić czas na puste spory i polityczne gesty – bo nawet, jeśli to mniej widowiskowe, to właśnie takiej pracy u podstaw potrzebuje dziś polska kultura.

„Dziś, w czasach politycznej polaryzacji oraz narastających wyzwań społecznych, technologicznych i ekologicznych, potrzebna jest w Polsce nowa umowa społeczna. Jej podstawową częścią powinna być nowa polityka kulturalna – tworząca warunki otwartej rozmowy i ekspresji zróżnicowanych wartości i postaw. Kultura jest sferą wolności i autonomii. Zarazem kultura może i powinna działać w samym sercu życia społecznego, wyznaczać wartości, inspirować nowe strategie działania, angażować się w politykę równościową, migracyjną, ekologiczną czy pracowniczą, ale też przyczyniać się do dobrostanu osób i grup, także tych, które na co dzień sytuują się na obrzeżach głównych nurtów życia społecznego” – piszą w manifeście członkowie Zespołu Programowego.

Jak tę politykę kulturalną wypracować?

Wspólnie, w dialogu, wzajemnym słuchaniu, ale też zaangażowaniu. Wspólnie z ludźmi, którzy na co dzień kulturę tworzą, którzy są realną reprezentacją środowiska twórczyń, twórców, pracowniczek i pracowników kultury. Z różnych przestrzeni światopoglądowych, części Polski, różnych estetyk i w różnym wieku. A przede wszystkim: w pracy u podstaw. Chcemy zacząć od zmapowania wyzwań, omówić możliwe rozwiązania, testować scenariusze, ale też ocenić realne szanse i określić priorytety. Temu właśnie ma służyć spotkanie różnych perspektyw: społecznej i rządowej, samorządowej, gminnej i miejskiej – zderzeniu tych punktów widzenia i znalezieniu środka, który pozwoli pójść dalej. Nie tylko debatować o problemach, ale ustalić, które z nich trzeba i da się rozwiązać.

Program współKongresu – obszary i wyzwania kluczowe dla kultury

Wypracowaniu systemowych rozwiązań posłuży przygotowana struktura współKongresu Kultury. Wszystkie tematy debat panelowych zostały zgłoszone, a następnie wybrane przez ludzi kultury, a nie odgórnie. Zespół Programowy poukładał je w czytelne bloki, dzięki którym wnioski z rozmów zostaną przełożone na postulaty. Sam Zespół Programowy przygotował także 10 debat plenarnych adresujących wyzwania polityki kulturalnej.

W skład Zespołu Programowego współKongresu Kultury weszli: Agata Diduszko-Zyglewska (przewodnicząca), Barbara Frydrych, Maciej Frąckowiak, Alina Gałązka, Taras Gembik, Artur Jóźwik, Dominika Kawalerowicz, Zofia Król, Iwona Kurz, Joanna Leśnierowska, Paweł Łysak, Aleksandra Matuszczyk, Joanna Mytkowska oraz Stanisław Ruksza.

„Chcemy wspólnie opracować katalog zadań, przed którymi stoimy oraz propozycje możliwych rozwiązań praktycznych i odpowiedzi ideowych. Lista wyzwań jest długa. Obejmuje zarówno ramy działania dla osób tworzących kulturę i uczestniczących w niej, jak i najszersze zagadnienia cywilizacyjne. Dyskusja dotyczy nierówności, wojny, migracji i klimatu. Dotyczy roli sztuki i tworzących ją osób. Dotyczy edukacji kulturalnej, której miejsce w edukacji szkolnej trzeba zaplanować na nowo. Dotyczy współpracy i polaryzacji, sieci wirtualnych i realnych, fizycznych, za pomocą których komunikujemy się ze sobą, tworzymy społeczeństwo oraz regionalne i lokalne wspólnoty” – pisali członkowie Zespołu Programowego w swoim manifeście.

Program wydarzenia obejmuje 10 debat plenarnych, przygotowanych przez Zespół Programowy oraz 20 debat panelowych, zgłoszonych i wybranych w głosowaniu zarejestrowanych uczestniczek i uczestników współKongresu Kultury, a także wydarzenia towarzyszące. Uroczyste rozpoczęcie współKongresu Kultury nastąpi w czwartek 7 listopada br. o godz. 12.00 w Teatrze Dramatycznym. Sesję debat plenarnych rozpocznie o godz. 12.30 debata pt. „Siła wyobraźni. Jak odpowiedzieć na wyzwania współczesnego świata”.

WspółKongres zakończy się w sobotę 9 listopada br. Jego zwieńczeniem będzie Debata Ministrów z udziałem Hanny Wróblewskiej, ministry kultury i dziedzictwa narodowego oraz zaproszonych ministrów z innych resortów.

W ramach współKongresu Kultury odbędą się też wydarzenia towarzyszące, w tym: debaty organizowane m.in. przez narodowe instytucje kultury oraz wizyty studyjne w warszawskich instytucjach kultury. W strefie wystawienniczej znajdą się stoiska instytucji, organizacji pozarządowych oraz wydawnictw z ofertą dotyczącą sektora kultury. W strefie posterowej odbywać się będą spotkania z autorami i autorkami plakatów, stworzonych specjalnie na współKongres Kultury.

Polskiego Radia RDC można słuchać w Warszawie na 101 FM, w pasmach lokalnych albo online na www.rdc.pl/player.