Z okazji 80. rocznicy odbudowy stolicy Warszawa przygotowała bogaty program wydarzeń. Do obchodów zainicjowanych przez miasto włączyły się muzea i kulturalne instytucje stolicy.

Jednym z najważniejszych elementów będzie premiera opery warszawskiej. Miasto chce opowiedzieć historię odbudowy stolicy także w artystycznej formie. 

Zastępczyni prezydenta m. st. Warszawy Aldona Machnowska-Góra podkreśla, że pierwsza opera o Warszawie będzie nosiła tytuł „Najlepsze miasto świata”.

— Rozpisaliśmy konkurs na napisanie libretta, na napisanie muzyki. Jest wspaniale wybrana młoda reżyserka Barbara Wysocka, Beniamin Bukowski, napisał libretto do książki Grzegorza Piątka. To wszystko sprawia, że czekamy z niecierpliwością. Mam nadzieję, że  to będzie taka wizytówka Teatru Wielkiego Opery Narodowej — mówi Machnowska-Góra.

Rok 2025 został w styczniu ogłoszony rokiem odbudowy Warszawy.

80. rocznica odbudowy stolicy

W styczniu 1945 roku Warszawa była niemal zniszczona. Na lewym brzegu Wisły całkowicie zniszczonych zostało 9865 budynków, czyli 57,8 % zabudowy. Zburzone były wszystkie mosty i dworce kolejowe, 95% obiektów kultury. Przemysł i budynki służby zdrowia zostały zniszczone w 90%, sieć tramwajowa w 85%, a obiekty oświatowe w 70 %.

Zniszczona została także miejska zieleń. Jej rekonstrukcja była jednym z priorytetowych projektów Pracowni Zieleń. W 1945 roku było 983,49 ha terenów zielonych, a w 1948 już 2145 ha. Tylko w 1947 roku obsadzono drzewami 90 ulic. Ilość gruzu na terenie Warszawy szacowano na 22 mln m³, jeden z inżynierów obliczył, że można byłoby nim załadować 2 miliony wagonów.

Pomimo katastrofalnego stanu centrum miasta prof. Jan Zachwatowicz przekonywał, że stolicę trzeba odbudować. Krajowa Rada Narodowa przyjęła rezolucję o odbudowie Warszawy, zaś kilka dni później, 14 lutego, ukonstytuowało się Biuro Odbudowy Stolicy. Było to jedno z największych biur architektonicznych. Pracowało w nim blisko 1,5 tysiąca specjalistów: architektów, konserwatorów zabytków, planistów, ale też rzemieślników.

Kolejną ważną kwestią była odbudowa Starego i Nowego Miasta, Traktu Królewskiego i Łazienek. Już w kwietniu 1945 r. prof. Zachwatowicz zarządził pierwsze prace zabezpieczające. Potem opracowano główne zasady rekonstrukcji. Stare Miasto miało zachować średniowieczny układ ulic i placów, zaś fasady kamienic miały wyglądać tak jak w XVII i XVIII w. Przy pracach planistom posłużyły m.in. obrazy Canaletta. Pierwszy etap odbudowy staromiejskiego rynku zakończył się 22 lipca 1953 roku. Natomiast we wrześniu 1980 r. – warszawska Starówka została wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO jako jedyny na tej liście obiekt rekonstruowany w uznaniu dla determinacji, z jaką Polacy podjęli trud odbudowy zniszczonego miasta.

Czytaj też: Zmiany na Trasie Łazienkowskiej. Jak się jeździ po feriach w Warszawie?