7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia, obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia. Każdego roku motyw przewodni poświęcony jest innej tematyce, która podkreśla priorytetowy obszar problemów zdrowia publicznego na świecie.

— W tym roku tematem przewodnim jest zdrowie kobiet w ciąży i noworodków — poinformował profesor Bolesław Samoliński, kierownik Katedry Zdrowia Publicznego i Środowiskowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

— Coraz wyraźniej i głośniej mówimy, że kobiety powinny rodzić w warunkach godnych. Powinny mieć też poczucie bezpieczeństwa co do tego, jak wygląda przebieg samej ciąży, jakie są perspektywy zdrowotnej przyszłego dziecka i narodzonego dziecka — wskazał.

— Bardzo ważnym elementem jest też pewna opieka nad kobietą i dzieckiem w tym pierwszym okresie - jest to także bezpieczeństwo i komfort funkcjonowania w sferze psychicznej — dodał.

Eksperci przypominają, że jednym z kluczowych elementów profilaktyki są bezpłatne szczepienia ochronne dla kobiet w ciąży przeciw grypie, krztuścowi i od kwietnia przeciw wirusowi RSV.

WHO alarmuje w Światowy Dzień Zdrowia

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) każdego roku około 300 tys. kobiet traci życie w wyniku ciąży lub porodu, ponad 2 miliony dzieci umiera w pierwszym miesiącu życia, a około 2 miliony rodzi się martwych.

„Oznacza to mniej więcej jedną śmierć, której można było zapobiec co siedem sekund” — wylicza WHO w komunikacie.

Według Organizacji, biorąc pod uwagę obecne trendy, aż cztery na pięć krajów nie zrealizuje do 2030 r. celów dotyczących poprawy przeżywalności matek; jeden na trzy kraje nie zrealizuje celów dotyczących zmniejszenia śmiertelności noworodków.

Dlatego tegoroczny Światowy Dzień Zdrowia zainauguruje całoroczną kampanię na rzecz zdrowia matek i noworodków. Kampania pod hasłem „Zdrowy początek, pełna nadziei przyszłość” ma zwrócić uwagę na problem i zachęcić rządzących do zintensyfikowania wysiłków na rzecz poprawy sytuacji.

Cele Zrównoważonego Rozwoju opracowane przez ONZ zakładają redukcję umieralności noworodków do maksymalnie 12 przypadków na tysiąc żywych urodzeń, umieralność dzieci poniżej piątego roku życia do 25 przypadków na tysiąc żywych urodzeń i umieralności okołoporodowej matek do mniej niż 70 zgonów na 100 tys. żywych urodzeń do 2030 roku.

W Polsce współczynnik zgonów niemowląt wynosi według najnowszych danych GUS (za 2023 r.) 3,9 promila (czyli niespełna 4 przypadki na tysiąc urodzeń). Od 2010 r. do 2020 r. spadał z poziomu 5 promili do 3,6.

W krajach OECD wskaźnik umieralności okołoporodowej matek wyniósł średnio 10,9 zgonów na 100 tys. żywych urodzeń (dane za 2020 rok), Polska osiągnęła wskaźnik poniżej 3 zgonów na 100 tys. urodzeń.

Umieralność niemowląt można zmniejszyć poprzez natychmiastowy kontakt skóra do skóry między matkami a noworodkami czy wczesne i wyłączne karmienie piersią przez pierwsze sześć miesięcy życia — przypomina Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH. Wskazuje też m.in. na rolę kangurowania dzieci ważących mniej niż 2 kg, opieki poporodowej nad matkami i noworodkami w ciągu 48 godzin od porodu, opóźnienia kąpieli do 24 godzin po porodzie i leczenia infekcji noworodkowych.

W materiałach edukacyjnych przygotowanych w związku ze startującą kampanią Światowa Organizacja Zdrowia wylicza dolegliwości, z którymi mierzą się kobiety po urodzeniu dziecka: 35 proc. doświadcza bólu podczas stosunku płciowego, 32 proc. — bólu pleców, 11-17 proc. — depresji, 9-24 proc. — lęku, 11 proc. — niepłodności wtórnej, 8-31 proc. — nietrzymania moczu, 11 proc. — bólu krocza, a 6-15 proc. — strachu przed porodem. W tym kontekście WHO zwraca uwagę na rolę opieki świadczonej przez położne.

Czytaj też: Ponad 1000 dzieci urodziło się dzięki programowi in vitro samorządu województwa mazowieckiego