W poszukiwaniu niewidzialnych granic. Projekt edukacyjny „In Between”. Mazury i pogranicze fińsko-estońskie.

  • 02.09.2024 16:10

  • Aktualizacja: 16:15 02.09.2024

Pogranicza współczesnej Europy to tereny o wyjątkowej kulturze pamięci, ukształtowanej przez burzliwą historię XX wieku: wojny, zmiany geopolityczne i masowe migracje. Właśnie w takich regionach Europejska Sieć Pamięć i Solidarność organizuje po raz dziewiąty szkołę letnią dla studentów z całej Europy. 2 września uczestnicy „In Between?” spotkają się na warsztatach w Warszawie, a następnie wyruszą na wizyty studyjne na Mazury oraz pogranicze estońsko-fińskie, gdzie przeprowadzą wywiady z członkami lokalnych społeczności i stworzą serię podcastów.

Tegoroczną edycję projektu, która odbędzie się w dniach 2-13 września, rozpoczną trzydniowe warsztaty w Warszawie. Program obejmuje wykłady z zakresu historii mówionej oraz praktyczne zajęcia z tworzenia i produkcji podcastów. Część poświęconą teorii i praktyce badań nad historią mówioną poprowadzi prof. Marta Kurkowska-Budzan z Wydziału Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dziennikarze Jarek KociszewskiJohn Beauchamp przeprowadzą warsztaty dotyczące tworzenia i produkcji podcastów. 5 września uczestnicy zostaną podzieleni na dwie grupy i wyruszą do jednego z regionów pogranicza.

Pierwsza grupa uda się na Mazury, gdzie uczestnicy zbadają pamięć o niemiecko-polskim sąsiedztwie sprzed ponad osiemdziesięciu lat. Odwiedzając miasta i wsie w centrum regionu, zespół przyjrzy się temu, jak tworzyła się tożsamość mieszkańców regionu przed 1945 r., kiedy Mazury były częścią Niemiec, oraz po 1945 r., gdy tereny te zostały przekazane Polsce, a większość ich dotychczasowych mieszkańców wyjechała.

Głównym tematem badań drugiej grupy będzie fenomen estońsko-fińskiej granicy morskiej i jej wpływ na relacje między Tallinem a Helsinkami. Przymusowe włączenie Estonii do Związku Radzieckiego po II wojnie światowej oraz podział Morza Bałtyckiego przez żelazną kurtynę ograniczył bezpośrednie kontakty między regionami, które wcześniej łączyły bardzo bliskie relacje. Punktem wyjścia będzie trasa promowa otwarta w 1965 roku. Studenci przeprowadzą wywiady z mieszkańcami obu miast, aby zbadać charakter kultury i polityki pamięci w tym regionie. Zadaniem zespołów będzie zebranie materiałów dokumentujących osobiste doświadczenia mieszkańców wieloetnicznych pograniczy oraz stworzenie krótkiego artystycznego podcastu oddającego za pomocą dźwięku atmosferę i dzieje odwiedzanych miejsc. Po zakończeniu projektu podcasty zostaną udostępnione w bibliotece multimedialnej Sieci oraz na platformach streamingowych Spotify i Simplecast.

„In Between? W poszukiwaniu lokalnych historii na pograniczach Europy” to projekt edukacyjny skupiony na badaniach z zakresu historii mówionej, który po raz pierwszy odbył się w 2016 roku. Do tej pory w ośmiu edycjach programu wzięło udział prawie 160 uczestników, którzy odwiedzili 25 wielokulturowych regionów Europy. Rezultaty wizyt studyjnych obejmują m.in. zarejestrowane wywiady z mieszkańcami dawnych i obecnych regionów pogranicznych, które można znaleźć w zasobach ENRS, EUscreen oraz Europeana Migration. W 2018 roku „In Between?” otrzymał specjalne wyróżnienie w konkursie European Union Prize/Europa Nostra Awards dla najlepszej inicjatywy w dziedzinie dziedzictwa kulturowego. Więcej informacji na temat poprzednich edycji można znaleźć na stronie www.enrs.eu/inbetween.

Podcasty edycji z 2022 r. znajdują się na platformie Spotify pod linkami:
https://open.spotify.com/episode/2pAHcE74FLZ4dh1RO7uv6Q
https://open.spotify.com/episode/57IYzTOP2Zp46njBKg7FQQ
https://open.spotify.com/episode/2ViosoZWKsNjjZNlCsSLDe

Organizator:
European Network Remembrance and Solidarity

Partnerzy lokalni – Mazury:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego
Muzeum Historyczne w Ełku
Sieć Ziem Zachodnich i Północnych
Muzeum Michała Kajki w Ogródku

Partnerzy lokalni – Estonia i Finlandia:
Historians without Borders in Finland
Estonian Institute of Historical Memory

Partnerzy medialni:
Nowa Europa Wschodnia
Polskie Radio RDC

Kategorie: